Sportowiec to przede wszystkim człowiek, a każdy z nas mierzy się z wyzwaniami i trudnościami. Czasami dotyczą one emocji i zdrowia psychicznego. Korzystanie z pomocy psychologicznej i psychoterapeutycznej przestaje powoli być tabu w dyskusji społecznej, jednak daleko nam jeszcze do wysokiego poziomu świadomości w tym obszarze. Mam nadzieję, że ten krótki tekst pomoże tę świadomość budować.

O zdrowiu psychicznym mówi się współcześnie coraz więcej. Wiele z tych głosów dotyczy między innymi depresji. Skalę powagi zjawiska pokazują chociażby dane Światowej Organizacji Zdrowia, według których depresja jest dziś czwartą najczęściej występującą chorobą na świecie, po bólach kręgosłupa, anemii i chorobach płuc. Do 2020 roku ma wysunąć się na drugą pozycję, a w 2030 roku ma zajmować pierwsze miejsce.

To „tylko” dane dotyczące depresji. Coraz częściej, wobec wyzwań współczesnego świata, mierzymy się jako społeczeństwo z trudnościami emocjonalnymi i zaburzeniami psychicznymi, które determinują jakość życia i dobrostan człowieka. Dotyczy to całego społeczeństwa, a więc także środowiska sportowego. Często wspominam o tym, że czas, abyśmy zaczęli postrzegać sportowców przede wszystkim jako ludzi, którzy nie są maszynami. Myślą, czują, mierzą się z wyzwaniami i trudnościami tak samo, jak każdy z nas. Ludzie sportu doświadczają trudnych sytuacji także wtedy (a czasami szczególnie wtedy), gdy posiadają potencjał, talent, gdy niezmiernie ciężko pracują. Niestety, wobec specyficznego postrzegania sportu we współczesnej kulturze często o tym zapominamy. Jeśli więc pracujecie w obszarze sportu, uprawiacie sport lub wspieracie sportowców, przekażcie proszę dalej ten tekst. Piszę dziś bowiem o tym, co i jak zrobić, gdy emocje stają się przytłaczające, gdy życie zaczyna przerastać. Gdy doświadczamy kryzysu i trudności, w radzeniu sobie z którymi zaczyna brakować umiejętności i sił.

Wsparcie bliskich

Wsparcie bliskich osób stanowi jedno z największych źródeł pomocy wtedy, gdy doświadczasz trudności i mierzysz się z wyzwaniami. W takiej sytuacji warto zwrócić się do kogoś, kto cię zna i jest blisko ciebie. Nie zawsze taka osoba będzie w stanie od razu pomóc ci w poradzeniu sobie z trudnymi emocjami. Może jednak zaopiekować się tobą, wesprzeć w poszukiwaniu pomocy specjalisty i być źródłem siły. Często już samo podzielenie się z kimś trudnymi emocjami, wątpliwościami czy cierpieniem już przynosi pewną ulgę – warto o tym pamiętać. Do kogo się zwrócić? Na przykład do członków rodziny, partnera czy przyjaciół.

Wsparcie trenera i innych osób ze sztabu szkoleniowego

Jeżeli masz zaufanie do trenera lub do innej osoby, która z tobą współpracuje, warto podzielić się z kimś takim swoją sytuacją. Choć nie są to osoby, które mają specjalistyczną wiedzę z zakresu psychologii, mogą pomóc ci poszukać takiego wsparcia. Przede wszystkim też łatwiej będzie im zrozumieć to, czego doświadczasz i to, w jaki sposób sport może się z tym wiązać. To bardzo ważne, bo czasami coraz cięższe treningi i rywalizacja podczas zawodów nie pomagają w poradzeniu sobie z kryzysem.

Wsparcie psychologiczne i psychoterapeutyczne

Coraz częściej mówi się w sporcie o ważnej roli przygotowania mentalnego, jednak dziś, wobec wyzwań współczesnego świata, patrzymy na tę kwestię szerzej, tylko w kontekście tego, jak przygotować się do optymalnego wykonania sportowego. Mówimy o zdrowiu psychicznym w sporcie dlatego, że to, z czym zmagają się sportowcy, trenerzy czy rodzice dotyczy całego życia i różnych obszarów funkcjonowania, nie tylko sportu. Jeśli masz jednak możliwość porozmawiania z psychologiem sportowym, to dobry adres. Tym bardziej, jeśli jest blisko ciebie, jest w twoim sztabie szkoleniowym lub w klubie czy związku sportowym. Taka osoba zna i rozumie sport i będzie w stanie dać ci wsparcie w trudnej sytuacji. Psycholog sportowy może też ocenić, jaki rodzaj i jaka forma pomocy są dla ciebie odpowiednie i pomoże ci także przejść przez ten proces. Może także wytłumaczyć ci to, czego doświadczasz i dlaczego czujesz się w taki sposób.

Jeżeli masz taką możliwość, warto spróbować porozmawiać z psychoterapeutą. To nieco inna specjalizacja – psychoterapeuta posiada inne kompetencje i wykształcenie niż psycholog. Pomaga między innymi osobom, które doświadczają trudności związanych z zaburzeniami psychicznymi. Wiem, że te różnice wydają się być zagmatwane, jednak jest coś, co może pomóc ci usystematyzować wiedzę. Monika Dreger, kierująca Warszawską Grupą Psychologiczną napisała i opublikowała bezpłatny poradnik, którymi w bardzo jasny sposób opisuje, czym różnią się poszczególne zawody i specjalizacje w obszarze psychologii. Możesz pobrać poradnik w tym miejscu.

Jeżeli szukasz pomocy w miejscu zamieszkania lub przebywania, możesz zgłosić się do jednej z następujących placówek:

– Poradnie Zdrowia Psychicznego
– Ośrodki Interwencji Kryzysowej
– Poradnie Psychologiczno-Pedagogiczne (dla dzieci i młodzieży)
– Szpitale psychiatryczne

To instytucje, które funkcjonują na terenie całej Polski i świadczą bezpłatne usługi.

Czasami zdarza się, że nie masz możliwości spotkania się z psychologiem lub psychoterapeutą. Nie oznacza to jednak, że nie możesz skorzystać z profesjonalnego wsparcia. Coraz więcej specjalistów korzysta w pracy z wideokonferencji, dzięki którym odległość przestaje być problemem. O tym także przeczytasz w poradniku.

Telefony zaufania

W Polsce istnieje kilka telefonów zaufania, które bardzo często pomagają tym, którzy są zagubieni w poszukiwaniu pomocy i wsparcia.

Fundacja ITAKA prowadzi całodobowe Centrum Wsparcia dla Osób w Kryzysie Psychicznym. 7 dni w tygodniu dyżurują psychologowie pod numerem 800 70 22 22, specjaliści odpowiadają również na maile: porady@liniawsparcia.pl. W Centrum Wsparcia dla osób w kryzysie psychicznym dyżurują psychologowie gotowi do wysłuchania, zrozumienia i akceptacji, którzy pomagają także w znalezieniu odpowiednich placówek specjalistycznych w danym regionie kraju, gdzie można otrzymać bezpośrednią pomoc.
W wyznaczonych godzinach w Centrum pełnią dyżury także specjaliści: lekarze psychiatrzy, prawnicy oraz pracownicy socjalni. Informacja na temat dyżurów dostępna jest na stronie www.liniawsparcia.pl

Fundacja „Dajemy Dzieciom Siłę” prowadzi*dwa ogólnopolskie i bezpłatne telefony pomocowe, z których korzystać mogą dzieci i młodzież dotknięte problemem depresji, a także ich rodzice i opiekunowie. 116 111 to pierwszy bezpłatny i ogólnopolski telefon zaufania dla młodych ludzi. Z konsultantami Telefonu Zaufania 116 111 można się podzielić swoimi troskami i problemami. Celem tego działania jest również poprawa samopoczucia, a często – bezpieczeństwa dzwoniących. Kontakt z konsultantami Telefonu Zaufania dla Dzieci i Młodzieży 116 111 jest dla wielu młodych osób pierwszą szansą na powiedzenie o swoich problemach, m.in. depresji, samookaleczeniach czy obniżonym nastroju, uzyskanie wsparcia w trudnych chwilach i dostrzeżenie dorosłych – rodziców i profesjonalistów, którzy mogą pomóc w rozwiązaniu kłopotów. Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży 116 111 jest czynny codziennie od 12:00 do 22:00. Więcej informacji: www.116111.pl

Telefon dla Rodziców i Nauczycieli w sprawie Bezpieczeństwa Dzieci 800 100 100 to bezpłatna i anonimowa pomoc telefoniczna i online dla rodziców i nauczycieli, którzy potrzebują wsparcia i informacji w zakresie przeciwdziałania i pomocy dzieciom przeżywającym kłopoty i trudności wynikające z problemów i zachowań ryzykownych takich jak: agresja i przemoc w szkole, cyberprzemoc i zagrożenia związane z nowymi technologiami, wykorzystywanie seksualne, kontakt z substancjami psychoaktywnymi, uzależnienia, depresja, myśli samobójcze, zaburzenia odżywiania. Co ważne, z takiego telefonu mogą skorzystać także trenerzy i osoby pracujące z dziećmi i młodzieżą w sporcie.
Rodzice i nauczyciele mogą bezpłatnie korzystać z pomocy psychologów, pedagogów i prawnika FDN od poniedziałku do piątku w godzinach 12:00-18:00, dzwoniąc pod bezpłatny numer 800 100 100 lub kontaktując się online. Więcej informacji: www.800100100.pl

Dane dotyczące telefonów zaufania zaczerpnięte ze strony Twarze Depresji